We kunnen het thema weer oppakken waar we vóór corona vol van waren. Weet u het nog? Fruit op de werkvloer, de gym in de kelder en apps om samen met het team de Mount Everest te beklimmen. Een gezonde werkomgeving was trending. Er wordt van alles met goede bedoelingen bedacht rondom gezondheid op het werk. Maar wat werkt echt en wie moeten we erbij betrekken?
Gezonde werkomgeving belangrijker dan ooit
De noodzaak van toen om een gezonde werkomgeving te creëren, is alleen maar toegenomen. De kosten voor de zorg bedragen meer dan een kwart van het belastinggeld dat omgaat in Nederland. Wat kunnen we in de werkomgeving doen om de behoefte aan zorg te verkleinen? Welke aanpak is echt effectief? De gym wordt vaak bezocht door de meest afgetrainde lijven en de team challenges waren één keer leuk maar hadden geen blijvend effect. Wat werkt dan wél?
De rol van de werkplek bij gezondheid op werk
Gezond leven gaat hand in hand met gezond gedrag. Onderzoek van Schroeder toonde in 2007 al aan dat gedrag het meeste (40%) impact heeft op gezondheid. Via nudging, coaching, incentives en gesprekken helpen HR-professionals massaal medewerkers aan een gezondere manier van werken.
De fysieke werkomgeving heeft daarentegen een kleine invloed op gezondheid: slechts 5%. Je zou de impact van de werkomgeving dus kunnen wegwuiven. Maar het thema ‘gezondheid op het werk’ enkel bij HR onderbrengen zou een gemiste kans zijn. Juist een gezonde werkomgeving kan tot het juiste gedrag aanzetten.
Zo kan een uitnodigend uitziende trap het gedrag uitlokken dat meer medewerkers de trap nemen. Of u kunt er met goede akoestiek voor zorgen dat collega’s zachter gaan praten. En door de prullenbakken bij de bureaus op te halen, kunt u medewerkers eenvoudig motiveren om vaker uit hun stoel op te staan. Allemaal voorbeelden waarbij de omgeving zorgt voor het gewenste gedrag.
Dus schuif het stimuleren van gezond gedrag niet alleen in de schoenen van HR-specialisten, maar neem als de hoeder van de fysieke werkomgeving uw verantwoordelijkheid hierin.
Maak van het kantoor een focusbos
Nu is gezondheid op het werk een breed begrip. Moeten we inzetten op fysieke, mentale of juist sociale gezondheid? Als er iets gezond moet blijven bij kenniswerkers, dan is het “ons hoofd”. De mentale gezondheid dus. Uit een recent rapport van het CBS blijkt dat het met de mentale gezondheid van Nederlanders nog nooit zo slecht gesteld is geweest als nu. Natuurlijk heeft corona hierin een rol gespeeld. Maar ook post-corona steeg het aantal mensen met een burn-out jaarlijks.
In ons eigen onderzoek, de Thuiswerkfactor, onder meer dan 7.000 respondenten, zien we een deel van het antwoord op de vraag. Het blijkt dat we op het werk zo’n 60% van de tijd gefocust werk doen en dat medewerkers gefocust werk liever thuis uitvoeren omdat men zich daar beter kan concentreren dan op het werk. Kortom: het werk waar we ons het meest van de tijd mee bezighouden, voeren we liever niet op kantoor uit. Dat is de wereld op zijn kop! Laten we van ons kantoor vooral een plek maken waar de kenniswerker mentaal maximaal ondersteund wordt.
Een werkplekconcept moet voldoende ruimte voor rust, kleinere werkgebieden, focusruimtes en aandacht voor akoestiek en groen bieden. Deze rust is nodig om mentaal gezond te blijven. Thuiswerken voor de rust kan dan ingeruild worden voor gefocust werken op kantoor omdat het daar zo lekker rustig is. Geen kantoortuin, maar een focusbos.
De investering in een gezonde werkomgeving
En dan is er nog iets wat meetelt: de kosten voor een gezonde werkomgeving. Om de investering in een gezond kantoor te verantwoorden, wordt vaak een businesscase ingebracht. Met 5% investering in verlichting wordt de productiviteit 6-16% hoger. Met uitzicht op groen duurt het herstel in het ziekenhuis 20% korter. Iemand die een half uur loopt per dag presteert 8% meer. Enzovoorts, enzovoorts.
Cijfers genoeg, maar investeringen in bijvoorbeeld gezonde verlichting of luchtkwaliteit komen nog altijd lastig van de grond. Maar is dat wel zo nodig? Het moet in onze ogen vooral een trots gevoel geven om te laten zien dat u in mensen investeert en het kantoor moet beter zijn dan thuis.
Er is nog iets anders wat telt: de kosten van een gezonde werkomgeving. Een business case wordt vaak ingebracht om de investering in een gezond kantoor te rechtvaardigen. Met een investering van 5% in verlichting stijgt de productiviteit met 6-16%. Met uitzicht op groen duurt herstel in het ziekenhuis 20% minder lang. Iemand die dagelijks een half uur wandelt, presteert 8% meer, en zo verder.
Er zijn genoeg cijfers, maar investeringen in bijvoorbeeld gezonde verlichting of luchtkwaliteit zijn nog steeds moeilijk van de grond te krijgen. Zijn ze echt nodig? Naar onze mening zou het een kwestie van trots moeten zijn om te laten zien dat u investeert in mensen en het kantoor beter zou moeten zijn dan thuis.
De business case van de koffiebar
We kunnen hierin leren van de coffeebar. De afgelopen jaren zijn de coffeebars in kantoren als paddenstoelen uit de grond geschoten. Ze worden gezien als onmisbaar voor de ontmoeting tussen mensen en voor informele overleggen.
Allemaal waar, maar de eerste business case die dat bewijst, moet ik nog tegenkomen. Wat eruit te leren valt, is dat er meer nodig is dan cijfers alleen om iets voor elkaar te krijgen.
Maak de gezonde werkomgeving zichtbaar
De investering in een kwalitatieve en gezonde werkomgeving moet daarom verder gaan dan voldoen aan de basisbehoefte en moet zichtbaar gemaakt worden. U mag er trots op zijn als u veel inzet op de gezondheid van collega’s.
Bijvoorbeeld als u geen standaard ledverlichting heeft hangen die voldoet aan de normering, maar persoonlijk instelbare kantoorverlichting heeft die met de dag mee verandert. Geen trap verscholen achter de lift met een routing ernaartoe, maar een gemakkelijk lopende blikvanger van een trap midden in het gebouw waarop iedereen zich de ster van de show voelt. Niet één plant per drie werkplekken maar hele groene plantenwanden in het interieurontwerp.
Dat vereist een andere insteek van een CFO, maar loont dan net zo goed als de koffiebar.
Dus: een gezonde werkomgeving is geen afterthought
Gezondheid op het werk gaat dus niet meer over zorg en Arbo-normeringen, maar brengt juist inspiratie en maakt ons trots. En als gezondheid echt in het hart van de organisatie zit, dan wordt het aan het begin van de huisvestingsvraagstukken al meegenomen. Dan weet u zeker dat de indeling en het gebruik van het kantoor perfect aansluiten op een gezonde werkplek. En dan is het niet meer nodig om achteraf bij te schaven met yogaklassen en teambuilding-apps.
Dus om Nederland er bovenop te helpen, is de juiste gezonde werkomgeving nodig die het gedrag van mensen stuurt door ze een zetje in de goede richting te geven. En als dat lukt, dan mag dat getoond en gevierd worden. Dat maakt uw bedrijf aantrekkelijker en helpt om talenten te binden en aan te trekken. Die gezonde werkomgeving verdienen uw medewerkers en collega’s. Het enige “nadeel” kan zijn dat het kantoor weer meer bezocht wordt omdat het daar zó prettig werken is ;-).
